Ινομυώματα

Τα ινομυώματα (μυώματα ή λειομυώματα) είναι καλοήθεις όγκοι που εμφανίζονται στο μυϊκό στρώμα της μήτρας. Εμφανίζονται συχνά σε γυναίκες ηλικίας 25-45 ετών. Πρόκειται για διακριτές μάζες (μυϊκές ίνες και ινώδης ιστός) με μέγεθος που ξεκινά από 1 εκατοστό κα ορισμένες φορές φτάνει τα 15 εκατοστά. Οι πιθανότητες να εξελιχθούν σε κακοήθη είναι ελάχιστες, ενώ αποτελούν τον πιο συνηθισμένο όγκο των αναπαραγωγικών οργάνων που φτάνει και το ποσοστό του 50%

Τα ινομυώματα είναι κατά κύριο λόγο ακίνδυνα και υποχωρούν κατά την περίοδο της εμμηνόπαυσης. Εάν διαπιστωθεί η ύπαρξη τους παρότι δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας, πρέπει να παρακολουθούνται. Αφαιρούνται μόνο αν δημιουργούν κάποιο πρόβλημα όπως η υπογονιμότητα ή για προληπτικούς λόγους.

Τα ινομυώματα μπορεί να μεγαλώσουν, μπορεί όμως να παραμείνουν και στο ίδιο μέγεθος κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγικής ηλικίας. Είτε εμφανίζονται σαν μια ενιαία μάζα, είτε σαν πολλαπλές αναπτύξεις σε διάφορα σημεία στη μήτρα. Μετά την εμμηνόπαυση παύουν να μεγαλώνουν και πολλές φορές έχουν την τάση να συρρικνώνονται αφού εξαρτώνται από τα οιστρογόνα. Τα ινομυώματα μπορεί να εμφανιστούν ξανά μετά από κάποια χειρουργική επέμβαση ή μετά από χορήγηση φαρμάκων.

Ανάλογα με το μέγεθός τους, τα ινομυώματα όταν είναι μεγάλα πιέζουν αγγεία του οργανισμού και σε πολλές περιπτώσεις προκαλούν πρήξιμο, κιρσούς, υδρονέφρωση κ.α. Σε ορισμένες περιπτώσεις είναι υπεύθυνα για προβλήματα υπογονιμότητας, αφού μπορεί να βλάψουν τις ωοθήκες ή να αποφράξουν τις σάλπιγγες. Υπάρχει και η πιθανότητα παρεμπόδισης της φυσιολογικής σύλληψης και δυσκολίας εμφύτευσης των εμβρύων κατά την εξωσωματική γονιμοποίηση. Μπορεί ακόμα να προκαλέσουν επιπλοκές στην εγκυμοσύνη, ακόμη και αποβολές στο πρώτο τρίμηνο όταν τα ινομυώματα εντοπίζονται στο ενδομήτριο.

Όταν μια γυναίκα διαπιστώσει ότι έχει κάποιο σύμπτωμα, καλό είναι να επισκεφτεί το γιατρό της. Εκείνος μετά από λεπτομερή γυναικολογικό έλεγχο, υπερηχογράφημα και όποια άλλη εξέταση κρίνει απαραίτητη (αξονική ή μαγνητική τομογραφία) θα διαπιστώσει την ύπαρξη ή μη κάποιου ινομυώματος.

Αφού διαπιστωθεί η ύπαρξη ινομυώματος σε μια γυναίκα, ο γιατρός επιλέγει τη θεραπεία που πρέπει να γίνει ανάλογα με την κάθε ασθενή. Οι παράγοντες από τους οποίους εξαρτάται η θεραπεία είναι: η ηλικία της γυναίκας, το μέγεθος των ινομυωμάτων, η θέση τους, το αν έχει γίνει μητέρα ή όχι, τον τρόπο ζωής και φυσικά τα συμπτώματα που της προκαλούν. Όταν τα ινομυώματα είναι μικρά και σχεδόν ασυμπτωματικά δε χρειάζεται τίποτα περισσότερο από έναν υπερηχογραφικό έλεγχο κάθε εξάμηνο.

Όταν το μέγεθος των ινομυωμάτων είναι πάνω από 5 εκατοστά, πρέπει να αφαιρεθούν χειρουργικά. Η επέμβαση γίνεται λαπαροσκοπικά. Αν ο γιατρός το κρίνει απαραίτητο πριν την επέμβαση η γυναίκα μπορεί να λάβει φαρμακευτική αγωγή για να περιορίσει το μέγεθος των ινομυωμάτων και να αφαιρεθούν πιο εύκολα. Εκτός από το μέγεθος τους, σημαντικό παράγοντα αποτελεί και η θέση τους. Αν βρίσκονται σε σημείο που δημιουργεί πρόβλημα σε γειτονικά όργανα λόγω της πίεσης ή ευθύνονται για αιμορραγία ή υπογονιμότητα, τότε η αφαίρεσή τους είναι αναγκαία. Ακόμα και στην περίπτωση που ένα ινομύωμα αφαιρεθεί, υπάρχει πάντα το ενδεχόμενο να εμφανιστεί ξανά.

Στην εποχή μας υπάρχουν ιδιαίτερα εξελιγμένες μέθοδοι για την αφαίρεση των ινομυωμάτων.

Υστεροσκόπηση: Αν τα ινομυώματα βρίσκονται στο ενδομήτριο, τότε αφαιρούνται με την βοήθεια ενός μικροχειρουργικού τηλεσκοπίου το υστεροσκοπίου. Σε αυτή την επέμβαση ο γιατρός προσεγγίζει την περιοχή μέσω του κόλπου. Με αυτό τον τρόπο αποφεύγονται οι τομές και οι τραυματισμοί. Η επέμβαση αυτή δεν απαιτεί γενική αναισθησία γίνεται σε κλινική και διαρκεί λίγα λεπτά. Από την επόμενη κιόλας μέρα η γυναίκα μπορεί να επιστρέψει στις δραστηριότητές της. Η υστεροσκόπηση πλεονεκτεί ως προς το γεγονός ότι είναι ελάχιστα επεμβατική και ταυτόχρονα επιτρέπει την αναλυτική εικόνα του ενδομητρίου.

Λαπαροσκόπηση: Αν τα ινομυώματα εντοπίζονται στα εξωτερικά τοιχώματα της μήτρας τότε η επέμβαση γίνεται λαπαροσκοπικά. Σε αυτή την περίπτωση γίνονται μικρές τομές (2 χιλιοστών) στην περιοχή της κοιλιάς. Μέσω αυτών περνά ένα λεπτό και μακρύ τηλεσκόπιο, το οποίο φτάνει στη μήτρα, χωρίς να απαιτηθεί τομή στα τοιχώματα της κοιλιάς. Με αυτό τον εργαλείο ο γιατρός αφαιρεί τα ινομυώματα. Η τεχνική αυτή επιτρέπει την χειρουργική επέμβαση στο εξωτερικό της μήτρας, αποφεύγοντας τυχόν επιπλοκές.

Σύμφωνα με έρευνες, σε γυναίκες με ινομυώματα, που παρουσιάζουν ανεξήγητη υπογονιμότητα και δε μπορούσαν να συλλάβουν για περισσότερο από δυο χρόνια, μετά την χειρουργική αφαίρεσή τους, τα ποσοστά επίτευξης εγκυμοσύνης αυξήθηκαν. Αν μια γυναίκα με ινομυώματα μείνει έγκυος, δε σημαίνει ότι θα παρουσιάσει οποιοδήποτε πρόβλημα στη διάρκεια της κύησης. Στις περισσότερες περιπτώσεις αρκεί η παρακολούθησή τους.