Τι είναι η παρακολούθηση κύησης;

Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης πραγματοποιούνται έλεγχοι και εξετάσεις αλλά και πλήρης παρακολούθηση κύησης προκειμένου να διασφαλιστεί τόσο η υγεία του εμβρύου όσο και της μητέρας. Η κύηση είναι μία φυσιολογική κατάσταση και στην πλειοψηφία των περιπτώσεων συνήθως όλα εξελίσσονται φυσιολογικά. Σε ένα ποσοστό όμως 5% -20% δύναται να παρουσιαστούν κάποιες επιπλοκές στη μητέρα, στο έμβρυο ή και στους δύο. Γι’ αυτό η εισαγωγή και η καθιέρωση της προγεννητικής φροντίδας καθώς και η εξέλιξη της σχετικής τεχνολογίας (υπερηχογράφημα, αυχενική διαφάνεια κτλ) συμβάλλουν αποφασιστικά στην μείωση της μητρικής και εμβρυικής νοσηρότητας και θνησιμότητας, ιδιαιτέρως στις περιπτώσεις κυήσεων υψηλού κινδύνου.

Παρακολούθησης κύησης: Ποιος είναι ο σκοπός της

Αμέσως μετά την επιβεβαίωση της εγκυμοσύνης η γυναίκα θα πρέπει να επισκέπτεται τακτικά τον γυναικολόγο της προκειμένου να παρακολουθεί την εγκυμοσύνη της, ώστε αν υπάρξει οποιαδήποτε επιπλοκή να μπορεί να αντιμετωπιστεί έγκαιρα.

Ο σκοπός της παρακολούθησης της κύησης είναι:

• ο ιατρικός έλεγχος της μητέρας προκειμένου να διαγνωστούν και να αντιμετωπιστούν τυχόν προϋπάρχουσες παθήσεις.
• η διάγνωση μαιευτικών και άλλων επιπλοκών κατά τη διάρκεια της κύησης.
• στην περίπτωση που αναγνωριστούν, να αντιμετωπιστούν έγκαιρα προβλήματα ή ανωμαλίες που μπορεί να προκύψουν στην εξέλιξη του εμβρύου.
• ο προγραμματισμός του τοκετού και η μέριμνα για τη σωματική υγεία και την αναπαραγωγική ικανότητα της γυναίκας μετά τον τοκετό.
• η ενημέρωση των γονέων όσον αφορά την κύηση, τον τοκετό, την λοχεία και την φροντίδα που θα πρέπει να παρέχουν στο μωρό όταν γεννηθεί.

Τι περιλαμβάνει η αρχική επίσκεψη στον γυναικολόγο κατά την κύηση;

Εφόσον επιβεβαιωθεί η εγκυμοσύνη, ο γυναικολόγος είναι αυτός που θα επισημάνει και θα προσδιορίσει όλους τους παράγοντες που δύναται να επηρεάσουν την εξέλιξη της. Θα πρέπει να εκτιμήσει τη γενική υγεία της εγκύου και να καθοδηγεί στη μέλλουσα μητέρα σε έναν πλήρη ιατρικό έλεγχο. Επίσης και θα πρέπει να σχεδιαστεί το πλαίσιο παρακολούθησης της εγκυμοσύνης.

Αρχικά θα ληφθεί πλήρες ιατρικό ιστορικό που θα αφορά την παρούσα κύηση, καθώς και προηγούμενες κυήσεις και τοκετούς (αν υπήρχαν) ή τυχόν προηγούμενες αποβολές.

Επίσης θα  ληφθούν υπ’ όψιν τυχόν προϋπάρχουσες παθήσεις που αφορούν την ίδια τη μητέρα αλλά και το οικογενειακό της περιβάλλον. Στη συνέχεια, γίνεται πλήρης κλινική εξέταση που αφορά γυναικολογικές εξετάσεις, εκτίμηση του πυέλου, καταγραφή του ύψους και του βάρους της εγκύου. Ο γιατρός επίσης θα παραπέμψει σε παρακλινικό έλεγχο.

Τι περιλαμβάνει ο παράκλινικός έλεγχος;

Ο παρακλητικός έλεγχος περιλαμβάνει:

• γενική εξέταση αίματος και ούρων
• έλεγχο για κληρονομούμενη μεσογειακή ή δρεπανοκυτταρική αναιμία
• βιοχημικές εξετάσεις και ορισμένες ειδικές εξετάσεις για σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα
• τεστ Παπανικολάου κι αν χρειαστεί καλλιέργεια κολπικού εκκρίματος
• υπερηχογραφικό έλεγχο των έσω γεννητικών οργάνων

Σε αυτή την πρώτη επίσκεψη επιπλέον γίνεται ενημέρωση ως προς το τι θα επέλθει τους επόμενους εννέα μήνες αλλά και γραπτές πληροφορίες που αφορούν την διατροφή για τις δραστηριότητες της εγκυμονούσας.

Πότε θα πρέπει να πραγματοποιηθούν οι επόμενες επισκέψεις;

Η διάρκεια της εγκυμοσύνης μετριέται σε εβδομάδες και χωρίζεται σε τρίμηνα. Έτσι υπολογίζεται ότι μία κύηση διαρκεί 40 εβδομάδες από την πρώτη μέρα της τελευταίας περιόδου. Οι επόμενες προγραμματισμένες επισκέψεις της εγκύου συνήθως γίνονται ως εξής:

Μέχρι η γυναίκα να κλείσει την 32η εβδομάδα μία φορά το μήνα θα πρέπει να επισκέπτεται τον ιατρό. Στη συνέχεια από την 32η έως την 36η ανά δεκαπενθήμερο και στη συνέχεια ανά μία εβδομάδα.

Ποιες εξετάσεις γίνονται στις επόμενες επισκέψεις;

Σε κάθε επίσκεψη ελέγχεται το σωματικό βάρος, η αρτηριακή πίεση και τα συμπτώματα της εγκύου. Ελέγχεται το ύψος του πυθμένα της μήτρας και η σχέση του εμβρύου με τον άξονά της. Ο γιατρός επιπλέον εξετάζει τα κάτω άκρα της γυναίκας για τυχόν εμφάνιση οιδήματος. Γίνεται έλεγχος της καρδιακής λειτουργίας του εμβρύου αρχικά με ακρόαση των παλμών και στις τελευταίες επισκέψεις με καρδιοτοκογράφημα. Επίσης επαναλαμβάνεται η γενική εξέταση αίματος και ούρων.

Μετά από καθορισμένες εβδομάδες κύησης γίνονται και ορισμένες ειδικές εξετάσεις και πιο συγκεκριμένα:

– ο έλεγχος αυχενικής διαφάνειας του εμβρύου (10η με 12η εβδομάδα)

– Α- test (16η εβδομάδα)

– δοκιμασία στην ανοχής στη γλυκόζη (στα μέσα του δευτέρου τριμήνου)

 -υπερηχογράφημα (21η- 22η εβδομάδα) και επαναλαμβάνεται  (την 30η με 32η εβδομάδα)

Μετά τον 6ο μήνα η έγκυος, εάν το επιθυμεί μπορεί να παρακολουθήσει προγράμματα ψυχοπροφυλακτικής. Τα προγράμματα αυτά την βοηθούν να αντιμετωπίσει καλύτερα την κύηση και τον τοκετό, συμμετέχοντας ενεργητικά σε μαθήματα φροντίδας του νεογνού, ασκήσεις χαλάρωσης και εκμάθηση τεχνικών της εξώθησης.

Συνοπτικά

Η σωστή παρακολούθηση κύησης είναι πολύ σημαντική ώστε να αποφευχθούν πιθανές επιπλοκές. Ο γιατρός θα αποφασίσει με βάση το ιστορικό, τις κλινικές εξετάσεις και τον εργαστηριακό έλεγχο τη συχνότητα της παρακολούθησης για να διεξαχθεί ομαλά και χωρίς επιπλοκές η εγκυμοσύνη.